In de huidige maatschappij worden we voortdurend blootgesteld aan dingen die spanning en stress opleveren. We worden doorlopend in beslag genomen door dingen die gedaan moeten worden. Kun jij wel goed omgaan met de turbulentie van alledag? Ken jij manieren om hierin overeind te blijven?

Ontspanning blijkt een sleutelrol te spelen, als je de hectiek van het dagelijks leven aan wilt kunnen. Maar waarom is ontspanning dan zo belangrijk en wat doet het precies voor je? Ontspanning is niet alleen een moment van adempauze, maar blijkt een veel diepere werking te hebben op je totale welzijn.

 

Fysieke, emotionele en geestelijke spanning

Als je een drukke baan hebt, kijk je waarschijnlijk elke week uit naar het weekend of elke paar maanden naar een vakantie. Je gebruikt dit dan om weer op adem te komen en uit te rusten. Je hebt deze rust hard nodig, omdat je baan veel van je vraagt. Ook al vind je je baan nog zo leuk, zonder dat je het in de gaten hebt geeft hij ook veel spanning en stress.

En wanneer je dan thuis komt, wacht daar het eten dat gekookt moet worden, de kinderen die om aandacht vragen, je partner die iets van je wil en ga zo maar door. Je wordt steeds maar bezet gehouden door dingen die moeten gebeuren. Pas als de kinderen op bed liggen, al je mails beantwoord zijn en je bent bijgepraat door je partner, kom je eraan toe om eindelijk te ontspannen.

Spanning ontstaat niet alleen door dingen die jou fysiek bezig houden. Ook dingen die in je hoofd blijven rondspoken, kunnen de nodige stress geven. Behalve dingen waar je niet aan toe bent gekomen, kunnen ook emotionele zaken je ongemerkt belasten. Heb je bijvoorbeeld een bepaald conflict met iemand nog niet opgelost, dan kan dit onderhuids veel energie kosten. Of als je je op je werk of thuis niet echt veilig voelt, zal dit onvermijdelijk aan je vreten. Je staat dan onder voortdurende spanning, die op den duur zijn tol zal eisen.

Als ontspanning op fysiek, emotioneel of geestelijk vlak uitblijft, zal je lichaam en geest hieronder te lijden hebben. Ontspanning is in feite een noodzakelijke ontlading van de spanning die je lichaam en geest hebben opgebouwd. Wordt de ontlading te lang uitgesteld, dan zal het lichaam klachten gaan vertonen en ook geestelijk zul je een zekere onbalans ervaren. Ontspanning blijkt cruciaal te zijn voor je fysieke en geestelijke gezondheid.

 

Ontspanning als fundament van je gezondheid

Je lichaam en ook je geest zijn veerkrachtig en sterk en kunnen spanning lange tijd ‘opvangen’. In eerste instantie wordt je sympathisch zenuwstelsel geactiveerd en maakt de nodige hormonen aan (zoals adrenaline) om jou in de vecht-, vlucht- of bevriesstand te brengen. Je lichaam en geest staan dan onder grote druk. Je alertheid wordt significant verhoogd, spierspanning neemt toe etc. Maar wanneer spanning blijft voortduren, wanneer stress permanent wordt, zal je lichaam (en ook je geest) uiteindelijk uit balans raken.

Als de spanning blijft aanhouden, zul je waarschijnlijk emotioneel onrustig worden, geprikkeld raken, slechter gaan slapen enzovoort. Je geest vertoont tekenen van innerlijke spanning. Wanneer je deze signalen niet op tijd oppikt, gaat je lichaam waarschuwingen uitzenden. Dat kunnen aanvankelijk nog milde verschijnselen zijn zoals spierverkrampingen, griep, eczeem, schimmelvorming of steenpuisten.

In een verder stadium zullen ernstiger klachten zich voordoen. Denk daarbij aan bijvoorbeeld burn-out, astma, auto-immuunziekten en zelfs kanker. Dit kan allemaal voorkomen worden door opmerkzaam te zijn voor de signalen van je geest en lichaam. Deze signalen geven in feite aan dat het tijd is voor ontspanning. Tijd om te ontladen en je parasympathisch zenuwstelsel aan te spreken.

Je parasympathisch zenuwstelsel verlaagt onder andere je hartslag en je ademfrequentie. Het zorgt ervoor dat je weer tot rust komt. Het stimuleert de aanmaak van stoffen waaruit het lichaam is opgebouwd. Met andere woorden, het regenereert je lichaam. Ontspanning geeft je lichaam de gelegenheid te herstellen van inspanning. Ook je immuunsysteem komt dit ten goede.
Zeker in uitdagende tijden zoals nu met corona, is het van belang om niet geregeerd te worden door angst, niet te leven in spanning, maar aandacht te hebben voor dat wat jouw gezondheid bevordert. En ontspanning speelt hierin een sleutelrol.

Op welke manieren kun je nu het beste ontspanning vinden? Hoe kun je ontspanning integreren in je dagelijks leven als je een druk bestaan hebt?

Hieronder geef ik 7 tips om te ontspannen, rust te vinden en je gezondheid weer op peil te brengen en te houden.

 

7 tips voor structurele ontspanning

 

1. Blokkeer momenten voor jezelf in je agenda

Als het te lang duurt voordat het weer weekend is of de volgende vakantie zich aandient, plan dan een ochtend, middag of avond tussendoor voor jezelf. En doe dit op regelmatige basis, liefst elke week 1 of 2 keer. Of ga een dag minder werken en doe op deze dag iets leuks voor jezelf. Ga naar de sauna, zoek de natuur op of luister naar mooie muziek en breng jezelf in een andere dan de werk- of zorgmodus. Ook intimiteit en liefdevolle seks, bij voorkeur met je partner, geeft ontspanning en rust.

 

2. Zorg voor voldoende lichaamsbeweging

Sporten, wandelen of fietsen houdt je lichaam actief en gezond. Het activeert je immuunsysteem en verhoogt je weerstand. Door de aanmaak van endorfines geeft het ook een groter geluksgevoel. Intensief bewegen is echter niet aan te raden bij oververmoeidheid, burn-out of als je al ziek bent. Dan heeft het lichaam eerder rust nodig en moet eerst op een basis-energiepeil komen om weer te kunnen gaan bewegen.

 

3. Breng regelmaat in je slaapritme

Je slaap is de basis voor een goede gezondheid. Zorg ervoor dat je aan je uren slaap komt. Voel zelf hoeveel dit moet zijn voor jou. En breng hier regelmaat in aan. Af en toe een feestje is niet erg, maar te vaak nachtbraken is niet bevorderlijk voor je gezondheid.

 

4. Let op je voeding

Ongezonde voeding heeft zijn weerslag op je lichaam en geest. Eet je structureel of regelmatig ongezond, dan zal je immuunsysteem hierdoor verzwakken. Teveel suiker, alcohol, koffie en dergelijke zetten je lichaam aan het werk om deze stoffen uit je systeem te verwijderen. Dat kost energie die niet gebruikt kan worden voor de bescherming of herstel van je lichaam. Eet en drink daarom dingen die je lichaam versterken, bij voorkeur biologisch.

 

5. Los je emotionele issues op

Emoties kosten veel energie wanneer ze onderdrukt worden en niet aan de oppervlakte komen. Erken de emoties die je bij je draagt, ook als ze al heel oud zijn, en zorg voor de ontlading ervan. Los conflicten op (met inbegrip van je innerlijke conflicten) en bevrijd je van de emotionele stress die ze geven. Zoek naar de juiste manier hiervoor, desnoods met mediation of therapie in welke vorm dan ook.

 

6. Gebruik humor om te relativeren

Humor is een bijzonder geschikt middel om spanning weg te nemen. Met humor relativeer je de ernst van de situatie. Je blijft niet langer in die tunnel zitten en geeft jezelf hiermee wat licht en ruimte. En lachen is een gezonde manier van ontladen, zolang je geen negatieve humor over anderen gebruikt.

 

7. Zorg voor een geestelijk perspectief

Wanneer de belangrijkste ontlading van spanning in je lichaam en geest heeft plaatsgevonden, kun je diepere ontspanning vinden in de beoefening van spiritualiteit. Yoga, taiji of meditatie zijn goede voorbeelden om diepere ontspanning te vinden voor lichaam en geest. Het stimuleert je parasympathisch zenuwstelsel, brengt je uit je hoofd in je lijf en verruimt je geestelijke perspectief.
Dit perspectief zorgt voor een voedingsbodem waarin ontspanning eerder een uitgangspunt wordt dan een adempauze in je drukke bestaan. Wanneer je spiritualiteit dagelijks beoefent, breng je daarmee een structurele basis aan in je leven voor ontspanning. Stress krijgt dan nauwelijks kans om de kop op te steken en gezondheid wordt een vanzelfsprekendheid.

 

Om je hiermee op weg te helpen nodig ik je uit om een van mijn geleide meditaties te doen. Klik op de onderstaande button voor de meditatie.

 

Ga naar de geleide meditatie